„Przywracanie pamięci o trzemeszeńskich Żydach” (2025) to świadectwo moralnej odpowiedzialności i triumfu pamięci nad zapomnieniem. Publikacja ukazuje, jak lokalna wspólnota potrafi przywrócić godność miejscom i ludziom wyrzuconym z historii. To hołd dla tych, którzy odeszli, i zobowiązanie wobec przyszłości…
Historia Żydówek sprowadzonych przez Niemców do Kamionka, opisana w książce „Dziennik Reni” Anny Rink, ukazuje dramat ich życia w 1942 roku. Zakwaterowane w dawnej szkole, pracowały przy umacnianiu brzegów rzeki Noteć, zmagając się z ciężkimi warunkami. Pomimo trudnych losów i nieznanej tożsamości, świadectwa mieszkańców zachowują pamięć o ich cierpieniu…
Zapis rozmowy z Barbarą Ciejek zd. Zaparuchą wspominającą obozy dla Żydów w Bielsku i Podbielsku (obecnie gmina Orchowo) oraz w Kamionku (gmina Mogilno). We wrześniu skończę 94 lata. Urodziłam się w Podbielsku …
Tajemniczy obóz pracy przymusowej dla Żydówek w Trzemesznie, istniejący w okresie 1942-1943, długo pozostawał w cieniu historii. Jednak dzięki badaniom naukowców i pasjonatów lokalnej historii, oraz odnalezionym dokumentom, w ostatnich latach udało się odkryć nieznane dotąd fakty. Obóz ten, mający swój początek w listopadzie 1942 roku, pełnił rolę…
Poprzez relacje świadków, archiwalne zdjęcia i dokument poznajemy życie niezwykłej kobiety oraz jej rodzinę, zaznaczając ich wkład w lokalną społeczność. Ostatnie chwile Ilse stają się symbolicznym akcentem tragedii milionów ofiar Holokaustu, bez indywidualnych grobów. Kamienie pamięci na…
Serdecznie zapraszamy do wysłuchania rozmowy z panem Henrykiem Nowakiem. Wywiad przeprowadziła Agnieszka Kostuch, a za realizację odpowiadali: Oktawian Jasudowicz oraz Natalia Jędrzejczak…
Otwarcie Lapidarium wieńczy ponad dwuletni okres prac nad uporządkowaniem upamiętnieniem Cmentarza Żydowskiego w Trzemesznie. To doniosłe dla Trzemeszna wydarzenie przywraca pamięć o społeczności żydowskiej w naszym mieście i należnie ją upamiętnia…
Pamiętnik pisany przez urodzonego w Trzemesznie Heymanna Arzta, część 2 obejmująca drugą połowę 1888 roku i pobyt w Nordhausen. Heymann (Heinz) Arzt czyli Chaim ben Nussen Awruhum urodził się 5 stycznia 1866 roku w Trzemesznie. W wieku 16 lat wyjechał w poszukiwaniu pracy do Berlina …
Po dawnych żydowskich mieszkańcach Trzemeszna pozostało bardzo mało fizycznych śladów w tym mieście. Najważniejszymi są obecnie cmentarz i macewy. Dużo więcej ich śladów można znaleźć w archiwach i to, jak się okazuje, na całym świecie. Jeden z nich w Centralnym Archiwum Historii Narodu Żydowskiego w Jerozolimie odszukał historyk Jason B. Bley, którego rodzinne korzenie sięgają ziemi gnieźnieńskiej…
Jom Kipur nazywany jest jednym z najważniejszych i najbardziej uroczystych świąt żydowskich. Obchodzony jest 10 dnia pierwszego miesiąca cywilnego kalendarza (tiszri), a jego nazwę tłumaczy się jako Dzień Pojednania, Pokuty lub Dzień Przebłagania (błędnie określany również Sądnym Dniem)…
